Мӕхи Булӕ

0
261

Багаты Аврам

Радзырд

Уыйӕндӕраз уыд. Хуымгӕнӕны мӕйы кӕрон дзӕбӕх фӕхъарм бонтӕ кодта. Кусӕнуаты бадын ӕмӕ ног газеттӕм кӕсын. Уалынмӕ мӕ хъустыл ауад булӕмӕргъы зарын. Фестадтӕн ӕмӕ рудзынг байгом кодтон. Маргъы зарын, сойын цырагъау, тадис мӕ зӕрдӕйыл. Хъуыстон ӕмӕ йӕм хъуыстон мӕхицӕн.

Афтӕ дыккаг ӕмӕ уый фӕстӕ бонты дӕр. Мӕ кусӕнуатмӕ хӕстӕг дидинӕг цы сусхъӕд бӕлас калдта, уый хӕрздӕфимӕ иу мидӕмӕ уылӕнтӕ кодта Булӕмӕргъы зӕрдӕскъӕф зарӕг.

Иннӕ аз ӕрӕгмӕдӕр ӕрцыд уалдзӕг. Ӕрӕгмӕдӕр ракалдта дидинӕг, фарон мын Булӕ цы сусхъӕд бӕласӕйзарыд, уый. Фӕлӕ мӕнӕ иу бон йӕ зарын ӕрбайхъуыст. Раст мыл цыма уарыны фӕстӕ арвӕй хур ӕркаст, афтӕ ӕхсызгон мын уыд. Ӕмӕ та мын зарыд къуыри фондз боны мӕхи Булӕ. Ӕмӕ йӕ зарынмӕ райгуырдысты ацы рӕнхъытӕ:

Ех, тӕхуды!

Рудзынг гом, фыссын та ногӕй,

Нӕй ӕнӕ фысгӕйӕ цард.

Уалынмӕ дын мӕм ӕддейӕ

‘Рбайхъуыст Булӕмӕргъы зард.

Раст цыма мӕ ток ныццавта,

Афтӕ андзыг дӕн куыддӕр,

Уыцы алӕмӕты зардмӕ

Мард дӕр рабадтаид уӕд.

Ех, тӕхуды, мӕ тӕхуды,

Булӕмӕргъ кӕмӕ «фӕхуды».

Уыцы аз раджы ралӕууыд зымӕг. Зымӕг дӕр зымӕджы хуызӕн куы уыдаид, фӕлӕ ӕгӕр хъызт. Ноджы ма мигъджын зымӕг. Мигътӕ-иу бӕлӕстыл сӕхи фӕрахаф-бахаф кодтой ӕхсӕв бонмӕ, ӕмӕ-иу райсомӕй бӕлӕстӕ, ног чындзытау, хӕрзарӕзтӕй разындысты чырсвӕлыстӕй.

Фыдлӕг ӕмӕ фыдбон иухуызон сты, бирӕ нӕ хӕссынц. Уалдзӕджы комулӕфтӕй бӕстӕ фендӕрхуызон, сбадтис йӕ гаччы. Бӕлӕстӕ хуры хъарм тынтӕм къуыбар кӕнынмӕ февнӕлдтой. Цъиуты цъыбар-цъыбур та райхъуыст. Ныццӕлхъ та кодта мӕ Булӕмӕргъ йӕ зарӕг. Ӕмӕ та мӕм йемӕ зарын ӕрцыд:

Ногӕй та мын зары цъиу,

Булӕмӕргъ — йӕ ном,

Зӕрдӕйӕн хӕссы уый цин,

Сӕттын ыл ӕргом.

Байдзаг ‘хцон зӕлтӕй мӕ уат,

Цинӕвдылд — мӕ уд,

Рудзынг арвыдуарау гом,

Дадзинты ӕнхъӕвзы туг.

Булӕмӕргъы зарынмӕ хъусгӕйӕ кусын ӕнцондӕр у, кӕй зӕгъын ӕй хъӕуы. Ӕмӕ куыстон ӕз дӕр гом рудзынджы разуӕнгрогӕй, ӕвӕллайгӕйӕ.

…Хурхӕтӕны мӕйы Ирыстоны тӕрккъӕвдатӕ вӕййы, их дӕр рауары. О, фӕлӕ уыцы фӕлладуадзӕн бонты хуызӕн ихуард Хуыцау макуыуал ӕруадзӕд, Зындгонд куыд у, афтӕмӕй их тӕлмгай фӕуары, йӕ бон у иу сыхӕн «хорз фӕуа», иннӕ сых та аирвӕза ихуарынӕй. Афтӕ уыд уыцы улӕфӕн бонты дӕр. Къуырисӕры куыстмӕ цӕугӕйӕ Мыхуыры хӕдзармӕ куыд ӕввахсдӕркодтон, афтӕ кӕсын,ӕмӕ бӕлӕсты сыфтӕртӕй фӕндаг байдзаг. Дыууӕ-ӕртӕ азмӕ горӕты хицауадцы ныллӕг фӕтӕнсыф бӕлӕстӕ ныссагъта Къостайы проспектытрамвайы фӕндаджыфӕрсты, уыдонылсыфтӕртӕдӕр нал уыд. Уалынмӕ мӕ цӕстацахста хи хӕдзӕртты раз ихы кӕритӕ. «Мӕ Булӕмӕргъ!» — фегуырыдис мӕ сӕры ӕбуалгъ хъуыды. «ӕвӕццӕгӕн, уыцы ставд ихуарды бынмӕ бахауд ӕмӕ… Нӕ, нӕ!» — фӕсырдтон мӕ сӕрӕй уыцы ӕбуалгъ хъуыды. Ӕнкъардӕй ссыдтӕн цыппӕрӕм уӕладзыгмӕ, байгом кодтон мӕ кусӕнуаты дуар, ме ‘нкъард хъуыдытимӕ ӕрбадтӕн мӕ фыссӕн стъолы фарсмӕ, фӕлӕ уайтагъд фестадтӕн ӕмӕ рудзынг фегом кодтон. Сыгъдӕг уӕлдӕфимӕ уатмӕ ӕрбауылӕн кодта мӕхи Булӕйӕзарӕг. Мӕ цинӕн ма кӕрон кӕм уыдис.

— Ӕгас цу, мӕ Булӕмӕргъ! ӕнустӕм хъуысӕд дӕ рӕсугъд зарӕг! — адзырдтонгом рудзынгӕй ӕддӕмӕ ӕмӕ зӕрдӕрухсӕй бавнӕлдтон мӕ куыстмӕ.

ОСТАВЬТЕ ОТВЕТ

Please enter your comment!
Please enter your name here