Ацы бонты республикæйы хæдзарæдты кæронмæ фæхæццæ кæнынц фæззыгæнд хортæ æфснайыны куыстытæ. Цавæр культурæтæ байтыдтой фæззæджы зæхкусджытæ, тыллæджы æрзадæй райгонд сты æви нæ? Ацы æмæ æндæр фарстыты тыххæй журналисттæн радзырдта РЦИ-Аланийы хъæууон хæдзарад æмæ хойраджы министры фыццаг хæдивæг МÆРЗОЙТЫ Хъазыбег.
Нæ республикæйы хуымзæххыты фæзуат ахсы 188 мин гектары. Уыдонæй ивгъуыд аз фæззыгæнд культурæтæн радих кодтой 51 мин гектары бæрц. Министры хæдивæг куыд загъта, афтæмæй кæронмæ бафснайдтой фæззыгæнд рапсы быдыртæ — 14700 гектарæй алкæцыйæ дæр тыллæг райстой рæстæмбис нымадæй 40 центнеры. Уыимæ, йæ фæзуат бирæ фæфылдæр ис, ивгъуыд азтимæ абаргæйæ.
Хъæбæрхоры быдыртæ бацахстой 3,3 мин гектары, агротехникæйы домæнтæм гæсгæ сæм базылдысты æмæ абон алы гектарæй дæр æрнай кæнынц 30 центнеры бæрц. Иннæ азтæй фылдæр байтыдтой сысджы — дыууæ мин гектары бæрц, куыд цæттæ кæны, афтæ йæ кæрдынц.
— Разы стæм мæнæугæрдæнтæй, — зæгъы Хъазыбег. — Кæд ивгъуыд аз æдæппæт райстам 56 мин тоннæйы хор, уæд ныридæгæн та йæ тыллæг рауад 110 мин тоннæйæ фылдæр. Хуымæтæджы нæ фæзæгъынц, зæхмæ куыд базилай, афтæ дæ барæвдаудзæн.
Уыцы бæрæггæнæнтæ ноджы бæрзонддæр уыдаиккой, æрдзон уавæртæ — уалдзыгон уазæлттæ, сæрды тæвд бонтæ — куы нæ бахъыгдардтаиккой, уæд. Хоры хæрзхъæддзинад бирæ бæрæггæнæнтæй аразгæ у, зæгъæм, йæ уымæлад хъуамæ 14 проценты уа, хус рæстæг бирæ кæй ахаста, уый тыххæй уымæлад æрхауд 7-8 процентмæ. Рæстæмбис нымадæй алы гектар дæр дæтты 30-35 центнеры бæрц, хицæн хæдзарæдты, кæм къаддæр, кæм та 70 центнермæ схизы гектары бæркад. Куыстытæ хуыздæр цæуынц Мæздæджы, Æрыдоны, Рахизфарсы æмæ Горæтгæрон районты. Раппæлинаг куыст чи бакодта, уыдонимæ, Тебиаты Анатоли, Уаниты Таймураз æмæ Джелыты Николай разамынд цы хæдзарæдтæн дæттынц, уыдон.
Министры хæдивæджы хъуыдымæ гæсгæ, йæ куыстыл æнувыд чи у, зивæг чи нæ кæны, хæрзхъæд тауинæгтæ, хъацæнтæ æмæ химикаттæй арæхстджынæй чи пайда кæны, уыимæ, дæсны специалисттæ йæ алыварс чи æрбамбырд кодта, уымæн йæ куыст, æнæмæнг, æнтыстджын уыдзæн.
Республикæйы Сæргълæууæг стыр æргом здахы хъæууон хæдзарады къабазы дарддæры райрæзтмæ. Уымæ гæсгæ, министрад архайы бирæ паддзахадон нысанмæарæзт программæты. Донхорыджы системæ сног кæнын — ахæм нысан æвæргæйæ, куыст цæуы проектон-хæрдзты документацийыл.
Мæрзойы-фырт æхсызгонæй фехъусын кодта, фæстаг дыууæ азмæ республикæйы хæдзарæдтæ мæркусæн техникæ, фæсарæйнаг ног комбайнтæ æмæ æндæр ифтонггарз кæй балхæдтой иу миллиард 87 милуан сомы аргъ.
Ацы хъуыддаджы зæхкусджытæн хорз æххуыс ис «Росагролизинг»-æй. Нæ бæстæйы фæстаг рæстæг цы уавæр сæвзæрд, уымæ гæсгæ, хæстæ чи дары, уыдонæн сæ фæфæстæдæр кодтой.
— Зетийы культуртæ куыстгæнæг завод республикæйы, æнæмæнг, саразын хъæуы. Уыцы хорз хъуыддаг йæхимæ чи райса, уымæн уыдзæн алывæрсыг æххуыс хицауад æмæ министрады ‘рдыгæй, — загъта Мæрзойты Хъазыбег.
ГУГКАТЫ Жаннæ
