0
326

Харбыз

Ацафон, уӕлдайдӕр ӕнтӕф рӕстӕджы, фылдӕр хатт зӕрдӕ харбыз бацагуры. Йӕ адджын мыдхӕццӕ донӕй ком ауазал кӕнынӕй хуыздӕр ма цы вӕййы. Фӕлӕ арӕх нӕ базарты, уынгты, ӕндӕр ӕхсӕнадон бынӕтты кӕритӕ ӕмӕ ӕфсӕйнаг чырӕгты цы дӕргъытӕ харбызтӕ фӕуӕй кӕнынц, уыдон алы хатт харбызтӕ нӕ вӕййынц. Нӕ горӕты санитарон дохтыртимӕ куы ныхас кодтон, уӕд мын радзырдтой, адджын ӕмӕ ӕппӕтӕн дӕр уарзон дыргъ хӕлар цӕмӕй фӕуа, уый тыххӕй ӕнӕмӕнг хъӕугӕ зонинӕгтӕ.

РЦИ-Аланийы Фӕлхасадон цӕстдарды управленийы бӕрӕггӕнӕнтӕм гӕсгӕ, ныронг харбызӕй хъыгдард ничима баййӕфта. Уӕдӕ ӕнӕстандартон харбызтӕ дӕр бӕрӕггонд не ‘рцыд. Цы хуызӕгтӕ ист ӕрцыд, уыдоны нитраттӕ разынд ӕмбӕлгӕ бӕрцӕй къаддӕр. Аммиачы селитрӕ ӕмӕ маргджын химикатты фӕрцы дӕр не ‘рзадысты.

Хъыгагӕн, харбыз чи фӕуӕй кӕны, уыдонӕй кӕцыдӕртӕ не ‘ххӕст кӕнынц хуымӕтӕджы санитарон нормӕтӕ. Иутӕм дзы санитарон чингуытӕ нӕй, иннӕтӕм хӕрзхъӕддзинады сертификат нӕ разыны, ӕртыккӕгтӕ та сӕ товар равӕрынц, рыг кӕм вӕййы ӕмӕ хур кӕдӕм фӕкӕсы, ахӕм рӕтты, ӕмӕ уыдӕттӕн та санитарон ӕгъдӕуттӕ бар нӕ дӕттынц. Харбызӕн, кӕд бакӕсгӕйӕ, хъӕбӕр хуыз ис, уӕддӕр лӕмӕгъ у, хурмӕ дарын ӕй ницӕмӕн хъӕуы, рыг ыл кӕй ӕрбады, уый та йын пайда нӕу. Йӕ цъар зианхӕссӕг буаргъӕдтӕ ӕнцонӕй бацъиры мидӕмӕ.

Ай-гъай, нӕ горӕты фӕлхасадон цӕстдарды службӕ ацы хъуагдзинӕдты иувӕрсты никуы ацӕуы. Йӕ кусджыты хъӕддых архайды руаджы стандартон ӕгъдӕуттӕ кӕй хӕлдтой, уый тыххӕй иваргонд ӕрцыдысты 23 харбыз уӕйгӕнӕджы, бӕрӕг кӕнын та бахъуыд 46 уӕйгӕнӕн бынаты.

Кӕй зӕгъын ӕй хъӕуы, ӕппӕт уӕйгӕнджыты куыст бӕрӕг кӕнынӕн фадат нӕй. Фӕлӕ кӕй ранымадтам, уыцы ӕгъдаухалджытӕ кӕм сты, ахӕм ран ӕлхӕнын ницы хъӕуы. Афтӕ рауад, ӕмӕ дӕ бон нал у ӕнӕ харбызы иу кӕрдихӕй, ӕмӕ уыдон та сты хурмӕ нӕ, фӕлӕ аууон ран, уӕд — табуафси. Ӕрмӕст цы харбыз ӕлхӕнат, уый уӕйгӕнӕгӕн лыг кӕнын ма бауадзут. Чи йӕ зоны, раздӕр уыцы кард кӕм ӕвӕрд уыдис, уый, ӕмӕ ма дзы цы лыг чындӕуыд. Уӕдӕ уӕйгӕнджыты къухтӕ дӕр алы хатт сыгъдӕг кӕм вӕййынц. Микробтӕ ахӕм цырд сты, ӕмӕ ӕдзухдӕр адӕймаджы ӕнӕниздзинадмӕ гӕппӕввонгӕй лӕууынц. Уымӕ гӕсгӕ санитарон дохтыртӕ алы хатт дӕр фӕдзӕхсынц, цӕмӕй, цы харбыз балхӕнат, уый раздӕр гӕрстӕхсӕн сапонӕй ныхсат, стӕй йыл цыхцырӕг рауадз, ӕмӕ йӕ уӕд сыгъдӕг кардӕй алыг кӕн.

Раст зӕгъгӕйӕ, хатгай цъӕх чи вӕййы, йӕ фӕлмӕн — хъуына, бур кӕнӕ ӕндӕрхуызон кӕмӕн вӕййы, ахӕм харбыз дӕр ӕлхӕнгӕ ӕрцӕуы, фӕлӕ йӕ хӕрынвӕнд ма скӕнут. Хуыздӕр у, уыцы харбыз фӕстӕмӕ уӕйгӕнӕгмӕ ахӕссын ӕмӕ йӕ ӕндӕрӕй баивын, кӕнӕ та дын хъуамӕ де ‘хца фӕстӕмӕ раздаха.

Куыд зонӕм, афтӕмӕй нӕ горӕты цы харбызтӕ уӕй кӕнынц, уыдоны фылдӕр хай ласт вӕййынц Стъараполы крайӕ, уый та рагӕйдӕр хъуыстгонд у йӕ хуымты бӕркадӕй. Фӕлӕ уый, кӕй зӕгъын ӕй хъӕуы, хӕрзхъӕддзинадыл банымайӕн нӕй. Уӕдӕ нӕ фынгмӕ тӕккӕ хуыздӕр харбыз куыд равзарын хъӕуы?

Ацы фарстӕн бӕлвырд дзуапп радтӕн нӕй. Алчидӕр, харбыз ӕлхӕнгӕйӕ, йӕхи мадзӕлттӕй фӕпайда кӕны. Чи йӕ армытъӕпӕнӕй тъӕпп-тъӕпп кӕныныл схӕцы, чи та йӕ цӕстӕнгасӕй февзары ӕмӕ фенхъӕлы, тӕккӕ хуыздӕр харбызыл кӕй фӕхӕст, уый. Фӕлӕ йӕ фынгыл ӕрӕвӕрыны размӕ хъуамӕ ма ферох кӕнӕм санитарон нормӕтӕ ӕххӕст кӕнын. Уӕд харбыз пайда уыдзӕн уе ‘нӕниздзинадӕн.

Тохсырты Къоста

ОСТАВЬТЕ ОТВЕТ

Please enter your comment!
Please enter your name here