«Алцыдæр фронтæн», — зæгъгæ, Фыдыбæстæйы Стыр хæст куы цыд, уæд фронтæн æххуыс кодтой заводты кусджытæ, колхозонтæ. Адæмы иудзинады фæрцы нæ къухы бафтыд Уæлахиз!
Фæсфронты æххуыс къаддæр ныфс æмæ пайда нæ хæссы, абон Донбассы зæххыл сабырдзинадыл чи тох кæны, уыцы хæстонтæн. «Своих не бросаем!», — ацы сидт Ирыстоны цæрджытæ сæ зæрдæтæм тынг хæстæг айстой. Сæрмагонд æфсæддон операци куы райдыдта, уæдæй нырмæ гуманитарон æххуыс æрвитынц хъæутæ, куыстуæттæ, хицæн адæймæгтæ: уæлæдарæс, къуымбил цъындатæ, сойын цырæгътæ, хостæ æмæ бæттæн æрмæг, суанг ма хæдзарон цæхджынтæ, чъиритæ, — нæ хæстонты зæрдæтæ чи бахъарм кæна, ахæм хъæугæ æмæ æхсызгон лæвæрттæ.
Хæстонтæн сæ царды уавæртæ чысыл фæрогдæр кæнынæн æрæджы Джызæлы Бæройы- фырты номыл санаторон скъола-интернат йæхи хардзæй æмæ ныййарджыты æххуысæй балхæдта генератортæ. Бынатмæ сæ фæхæццæ кодтой 58-æм æфсады минæвæрттæ, уыдонимæ та сын бастдзинад ис Татьянæ Днепровскаяйы фæрцы. Абон уый у, Фыдыбæстæйы сæраппонд чи фæмард, уыдоны номыл æхсæнадон организацийы республикон хайады сæрдар. Ахуыргæнæг Дадианты Неля йемæ куы базонгæ ис, уæдæй абонмæ Татьянæ скъолайæн æххуыс кæны сæ патриотон куысты.
Санаторон скъолайы ахуыргæнджытæ, сæ сæргъы — директор Цгъойты Светланæ, сæ тыхтæ баиу кодтой æмæ бавнæлдтой нымæхсæн хызтæ бийынмæ. Уыдон тынг æхсызгонæй хъæуынц нæ хæстонты, хорз æххуыс сты сæ æдасдзинадæн, акъоппытæ, танчытæ нымбæрзынмæ, цæмæй сæ дронтæ ма уыной. Уавæр æмбаргæйæ, сылгоймæгтæ сæ уæгъд рæстæгæй пайда кæнынц урокты ‘хсæн, уæдæ каникулты æмæ улæфæн бонты дæр тындзынц скъоламæ, æмæ та бавналынц сæ куыстмæ.
Хыз бийынæн кæд уæлдæр ахуырад исын нæ хъæуы, уæддæр хъæуы къухты арæхстдзинад, стæй схемæмæ гæсгæ бийын, уымæн та хъæуы рæстæг. Хызбийджыты Дзебысаты Гæлинæ, Хъалæгаты Зитæ, Касаты Фатимæ, Бæрæзгаты Мирæйы баййæфтам станочы уæлхъус кусгæйæ. Се ‘нгуылдзты змæлдыл цæст нæ хæцыд.
Дзебысаты Гæлинæимæ æз дæр афæлвæрдтон хыз бийын æмæ мæхиуыл банкъардтон, ацы куыст стыр арæхстдзинад æмæ къæрцхъус уæвын кæй домы. Уымæн æмæ лентæйы цыд схемæйæ куы фæиппæрд уа, уæд æй хъæуы райхалын æмæ та йæ фæстæмæ ногæй бийын.
Фыццаг хыз сылгоймæгтæ быдтой дыууæ къуырийы, фæлæ йыл куы фæцалх сты, уæд дыууæ бонмæ дæр абийынц 4х7 метры. Ныридæгæн уал хæстонтæн арвыстой 18 хызы. Бийынц æй цалдæр хуызы хъуымæцтæй, зымæджы ма сæм бафтыд урс, уалдзæгмæ та сыл æфтаудзысты кæрдæгхуыз уадздзæгтæ. Уыдон дæр сæхæдæг лыг кæнынц хъуымацæй. Цæмæй куыст æнæкъулымпыйæ цæуа, уымæ Агънаты Реганæ æдзух йæ цæст дары. Сылгоймæгтæ сæ куыстæй тынг разы сты, телеуынынады хызæй æмбæрзт акъоппытæ æмæ техникæ куы фенынц, уæд дзы, кæд мах къухвæллой дæр ис, зæгъгæ, бацин кæнынц.
— Арæх Интернеты хызæгæй дæр райсæм информаци, чи цы хъуаг у, æмæ сæм нæ бон цæмæй у фæкæсын. Æмæ та уæд нæхæдæг дæр амбырд кæнæм фæрæзтæ, нæ ахуырдзауты ныййарджытæ дæр нæм фæкæсынц. Уыдонæн мæ фæнды уæлдай арфæ ракæнын. Æххуысмæ куы фæсидæм, уæд мæ кусæнуаты къух бакæнæн дæр нал вæййы, суанг цæхджынты онг æрбахæссынц. Скъолайы рауагъдон Дзуццаты Азæмæты къахыдарæс хъæуы, уый куы базыдтой, уæд æхца амбырд кодтой æмæ цыбыр рæстæгмæ Азæмæтмæ йæ берцæтæ фæхæццæ сты, — зæгъы Цгъойты Светланæ.
Сæрмагонд æфсæддон операцийы архайынц сæ хъомылгæнинæгты ныййарджытæ, сæ раугъдонтæ æмæ джызæйлаг лæппутæ. Хицæн дзы никæй кæнынц. Хъыгагæн, се ‘хсæн ис, чи фæмард, ахæмтæ. Сæ кой кæнгæйæ, Светланæ йæ цæссыгтæ нæ баурæдта. Скъолайы æдзард рауагъдонты номыл сарæзтой номарæн фæйнæг…
Сылгоймæгты фарсмæ ацы хъæугæ куысты æрбалæууынц Джызæлы фæсивæд, æхсæнадон змæлд «Ирон зиу»-æй, Сланты Ибрагим, Дзуццаты Алан æмæ иннæтæ. Уыдон бынатмæ фæхæццæ кæнынц скъолайы номæй гуманитарон æххуыс. Вазыгджын хæс сæхимæ æппæлынæн æмæ хæрзиуджыты тыххæй кæй нæ райстой, уый бæлвырдæй ис зæгъæн. Ацы хъæппæрис цæуы зæрдæйæ æмæ нæ бæстæимæ иудзинадæй.
Мамиаты Лолитæ