Æрвылаз, ног ахуыры азы райдайæны агъоммæ УФ-йы æппæт субъектты дæр вæййы ахуыргæнджыты иумæйаг æмбырдконференци. Ахæм æмбырд знон уыдис Тæбæхсæуты Балойы номыл Паддзахадон академион театры. Архайдтой дзы: РЦИ-Аланийы Сæргълæууæджы хæстæ рæстæгмæ æххæстгæнæг БИТАРТЫ Вячеслав, РЦИ-Аланийы Парламенты Сæрдар Алексей МАЧНЕВ, дунеон хъуыддæгты фæдыл Федерацийы Советы Комитеты уæнг ТОТООНТЫ Алыксандр, РЦИ-Аланийы ахуырад æмæ наукæйы министры хæстæ рæстæгмæ æххæстгæнæг СÆЛБИТЫ Зитæ, рауагъдад «Просвещение»-йы фыццаг вице-президент Еленæ НИЗИЕНКО, иумæйаг ахуырады хæрзхъæддзинадæн аргъгæнæг Федералон службæйы управленийы хицау Юлия ЕГОРОВА, 2016 азы республикон конкурс «Учитель года»-йы уæлахиздзау, уырыссаг æвзаг æмæ литературæйы ахуыргæнæг Дзанайты Иринæ, стæй нæ республикæйы скъолаты, профтехучилищеты директортæ, завучтæ æмæ ахуыргæнджытæ.
Конференцийы темæ уыдис: «2016 азы райдайæнæй абонмæ нæ республикæйы ахуырады системæйы уавæр, ахсджиаг фарстатæ, рæзты къæпхæны æнтыстдзинæдтæ». Мадзал райдыдта театралон равдыстæй. Стæй æмбырды уæвджытæн фенын кодтой ахуырады федералон паддзахадон стандарттæ куыд æххæстгонд цæуынц, уыцы куысты æнтыстдзинæдтæ. Уый фæстæ РЦИ-Аланийы Сæргълæууæджы хæстæ рæстæгмæ æххæстгæнæг Битарты Вячеслав ахуыргæнджыты æмæхсæнадæн зæрдиаг арфæ ракодта, сæ удуæлдай фæллойы æнцой кæй нæ зонынц, рæзгæ фæлтæры зæрдæтæм æмæ зондахастмæ æппæты растдæр æмæ фæзминагдæр миниуджытæ кæй хæссынц, уый фæдыл. — Куыдфæнды ма ивæнт рæстæджытæ, уæддæр адæймаджы царды кæддæриддæр ахсджиаг æмæ сæйраг уыдзæн ахуырад. Ахуыргæнæгыл стыр хæстæ æвæрд ис, канд ахуыр кæнын нæ, фæлæ рæсугъд фидæнæн раст зондыл хæст æмæ зонындзинæдтæй хъæздыг фæлтæртæ хъомыл кæнын. Рæстæг иу ран нæ лæууы, иудадзыг дæр хиуыл кусын хъæуы, цыфæнды фæлтæрдджын кусæг куы уай, уæддæр, ахуыргæнджытæ архайынц алыхуызон конкурсты, федералон æмæ республикон программæты дæр. Махæн та, республикæйы разамындæн нæ хæс у дарддæр дæр сын æххуыс кæнын, паддзахадон федералон стандарттæ æххæст кæнынæн, — загъта Битарты Вячеслав. Конференцийы архайджытæн арфæ ракодта РЦИ-Аланийы Парламенты Сæрдар Алексей Мачнев дæр. Уый куыд радзырдта, афтæмæй йæхæдæг æмæ Парламенты уæнгтæ сæ цæст биноныг дарынц ахуыргæнджыты куыстмæ æмæ цардмæ; ахуырады системæйы æрвылаз дæр ногдзинæдтæй цы фæзыны, нысанмæарæзт федералон программæтæ куыд æххæстгонд цæуынц, уыцы хъуыддæгтæм. Парламенты Сæрдар ма загъта, æххæстгонд кæй нæу æппæт скъолатæ дæр лæвар чингуытæй сифтонг кæныны фарста. Фæлæ ацы хъуыддаг дæр нывылгонд æрцæудзæн къæпхæнгай. Ахуырады кусджыты конференцийы сæйраг уыд РЦИ-Аланийы ахуырад æмæ наукæйы министры хæстæ рæстæгмæ æххæстгæнæг Сæлбиты Зитæйы раныхас. Уый бæлвырд бæрæггæнæнтæ æрхаста нæ республикæйы ахуыргæнджыты куысты, стæй, сывæллæтты зонындзинæдты æмвæзад бæрзонддæр кæнынæн цы бирæ æнтыстдзинæдтæ бафтыд сæ къухы, уыдоны тыххæй. Сæлбиты Зитæ куыд радзырдта, афтæмæй министрад архайы, фыццаджыдæр, мадæлон æвзаг бахъахъхъæныны мадзалæн алыхуызон фадæттæ аразыныл. — Сарæзтам сæрмагондæй ирон æвзаджы сайттæ, мульткинонывтæ, фæлæ уæддæр мадæлон æвзагæй фæсивæды зонындзинæдтæй разыйæ нæ баззадыстæм. Нæ фаг кæнынц скъолаты ирон æвзаджы ахуыргæнджытæ. Æмæ канд ирон æвзагæй нæ, фæлæ физикæ, хими æмæ информатикæйæ дæр. Нæ республикæйы разамонæг нын бахæс кодта, ноджыдæр ма иу ирон скъола байгом кæныны хъуыддаг. Уæдæ æппæт скъолатæ дæр сифтонг кодтам хъæугæ техникæ æмæ дзаумайæ. Кусынц нæм, инвалид сывæллæттæн инклюзивон ахуырад кæм ис, ахæм скъолатæ дæр. Курдиатджын сывæллæттæн арæзт цæуынц æппæт фадæттæ дæр, цæмæй сæ равзæрст фæндагыл æнæкъуылымпыйæ цæуой. Ацы аз Иумæйаг паддзахадон фæлварæны бæрæггæнæнтæ бирæ хуыздæр уыдысты фаронимæ абаргæйæ. Фараст рауагъдоны фæлварæнтæ радтой 100-гай баллтыл, — загъта Сæлбиты Зитæ. Уымæй уæлдай ма ныхас цыдис ахуыргæнджыты куысты æмæ царды уавæртæ, стæй куысты мыздыл дæр. Министры хæстæ рæстæгмæ æххæстгæнæг ма куыд загъта, афтæмæй сæ мыздыл 70 проценты бафтдзæн, хæхбæсты æмæ фæсвæд хъæуты чи кусы, ирон æвзаг æмæ литературæйы уыцы ахуыргæнджытæн. Конференцийы рæстæг ма РЦИ-Аланийы Парламенты, РЦИ-Аланийы Ахуырад æмæ наукæйы министрады Кады гæххæттытæй хорзæхджын æрцыдысты, бирæ азты ахуырады кусгæйæ, стыр æнтыстдзинæдтæ кæй къухы бафтыд, уыцы ахуыргæнджытæ.
САУТÆТЫ Тамилæ
