Нæ хъæуты, горæтты уынгты арæх фенæн ис саударæг сылгоймæгты, науæд хил чи дары нæлгоймæгтæй сæ зиантыл, ахæмты. Ацы адæмæн сæ фылдæр хай сты, расыг шофыртæ кæй бабын кодтой, уыдоны бинонтæ.
Нозтыл кæм дзурæм, уым мын æнæракæнгæ нæй иу зæрдæриссæн хабар. Ирон адæм афтæ дзураг сты: «Зæрдæ фыдымур йеддæмæ ницы у». Чи загъта, зæрдæ фыдымур у, зæрдæ атонынæн бирæ нæ хъæуы? Уæдæ цæуылнæ атыдтой адæмы зæрдæтæ, Олег æмæ Ирæйы сау чырынтæ уынгæйæ. Лæппу æмæ чызг дыууæ дидинæгау æрттывтой, цæхæр калдта сæ уарзондзинад, иумæ фесты скъола каст, иумæ ахуыр кодтой Петербурджы, райстой сæ дипломтæ æмæ рацыдысты Ирыстонмæ, ныр чындзæхсæв скæнæм, зæгъгæ.
Кънаттатæ æмæ Итаратæ базмæлыдысты. Ирæ — иунæг чызг йæ мадæн, Олег — иунæг ахсджиаг хъæбул йæ ныййарджытæн. Алцыдæр æрцæттæ кодтой чындзæхсæвмæ. Чызджы хæстæджытæ стыр лæвæрттæ фæкодтой рагацау Ирæйæн, уæдæ Оледжы ныййарджытæ дæр диссаджы цæттæ куыннæ ‘ркодтой. Зынаргъ кусæрттæгтæ — стыр чындзæхсæвæн. Фæлæ, уастæн, цы загъдæуа амонд скæнæгæн. Æппæт дæр — рæвдз, æрмæст нæй къухдарæн. Иу бон бабадтысты хæдтулгæйыл дыууæ талайы, дыууæ æрттиваг стъалыйы — Олег æмæ Ирæ, æмæ араст сты къухдарæн æлхæнынмæ. Æмбис куы рауадысты, уæд сæ иу егъау машинæ ахæм цæф ныккодта, æмæ бæлццæтты машинæ базгъæлæнтæ. Фæмард сты чызг æмæ лæппу. Расыг шофыр, цыма, уайтагъд дæлзæххы ныххауд — алыгъд.
Газеткæсджытæн сæхи цæстытыл ауайдзæн, цы уавæры бахаудтой æвиппайды Ирæ æмæ Оледжы ныййарджытæ, уый. Чындзæхсæвы галтæ аргæвстой сæ хистæн, Ирæйы сфæлыстой чындздзон дарæсы. Йæ чырыныл — йæ диплом, йæ бирæ лæвæрттæ. Олег дæр чырыны æмырæй, раст, цыма, йæ каистæм рацарæзта йæхи, афтæмæй. Ныййарджытæ саумарой кæнынц сæ ахсджиæгты чырынты уæлхъус.
Уыдоны тæригъæдæй адæмы зæрдæтæ куыннæ атыдтой, хæхтæ куыннæ базгъæлæнтæ сты,Терчы дон йæ цæуынæй куыннæ банцадис. Уыцы дыууæ хъæбулы чи æрбабын кодта, уыцы шофыр уыцы ран цавддур куыннæ фестади, Олег æмæ Ирæйы бинонты тæригъæдæй.
Ахæм цаутæ иу æмæ дыууæ нæ вæййы. Ирон адæм тынг арæх цæуынц æндæр хъæутæм зианы фæдыл. Мæрддзыгой адæм зианы хæрнæгæй куы сыстынц, уæд бацагурынц шофыры хай, нозт дæр æмæ алцыдæр. Шофыр фæзæгъы, гаражы, дам, мæм ме ‘мбæлттæ æнхъæлмæ кæсдзысты. Кæй зæгъын æй хъæуы, гаражы хорз аназынц, стæй расыгæй — размæ, балцы, фыдбылызтæ аразынмæ. Æмæ кæнæ искæй скъуырдзæн, науæд та исты фыдбылызы бахаудзæн. Уæдæ мæ фыдгулы хæдзарæй лæг цудтытæгæнгæ рацæуа. Уарзон адæймагæн афтæ ничи кæны! Иу диссаг та ма нæм, ирон адæммæ, уый ис, æмæ фынгыл чи нæ фæнуазы æппындæр карз нозт, ахæммæ ныккомкоммæ вæййынц, уыимæ шофырмæ дæр: «Баназ, иу дын ницы кæндзæн! Ирон нæ дæ? Ай, мæ хур, йæ усæй тæрсгæ кæны. Кæд федтай Хуыцауæн донæй кувгæ»? Мардæн донæй нæ хъæуы рухс, уый арахъ уарзта». Æмæ афтæ дарддæр. Фæндфидар лæджы уыцы ныхæстæ нæ басæттынц, фæлæ лæмæгъзæрдæтæ уайтагъд бахауынц нозты азары.
Ныртæккæ расыггæнджытæ сарæх сты. Къордгæйттæй уынджы исты ‘фсон фæзилынц, цæмæй, кæм цы ис, уый базоной: дыууиссæдзæм бон, сабатизæр, кæхц, чындзæхсæв, æмæ афтæ дарддæр. Уæдæ нæ чысыл лæппутæ дæр нуазын райдыдтой, уый стыр мæтаг у ныййарджытæн. Бирæ ирон адæм афтæ кæнынц, æртæ чъирийы скæнынц, акувынц, стæй фæдзурынц сабимæ: «Рауай тагъддæр, ацаход дзы!» Æмæ йын йæ дзыхыл агуывзæ сдарынц, ахуыпп, дам, дзы кæн. Иу цалдæр хатты уыцы саби куы ацахода, уæд æй бауарздзæн, æмæ иунæгæй куы аззайа хæдзары, уæд авг йæ дзыхыл сдардзæн. Афтæмæй дзы рауайдзæн расыггæнаг фыд, магуса, фыдгæнæг.
Цас фыдбылызтæ кæны ацы нозт, цас? Нозт фæбыцæу, фæныхмæ кæндзæн дыууæ хæлары, амарын сын кæндзæн кæрæдзи, фыды бафтаудзæн йæ дзæбæх бинонтимæ загъд-заманайыл, нозт ахицæн кæндзæн дыууæ уарзон зæрдæйы, нозтджын шофыр бабын кæндзæн искæй бинонты, расыг лæг араст уыдзæн давынмæ æмæ бахаудзæн ахæстонмæ. Æмæ чи фæуыдзæн нымад, нозт цы фыдбылызтæ кæны, уыдон. Мæнгæн нæ фæзæгъынц, нозт, дам, йæ кæнæгæн дæр нæ бары…
ДЫГЪУЫЗТЫБУТАТЫ Зинæ, Цæгат Ирыстоны сгуыхт ахуыргæнæг, Ногир














